Nicaragua heden ten dage…
Enkele voorbeelden in wat voor land, met wat voor beleid, we hier leven:
- Er zijn in de katholieke kerk kritische geluiden tegen deze regering. Met als gevolg dat al enkele priesters door valse beschuldiging van bijvoorbeeld seksueel misbruik een gevangenisstraf hebben gekregen, zonder dat er een eerlijke rechtspraak plaatsvond.
- Ook is een bisschop, Mgr. Rolando Álvarez -van de noordelijke stad Matagalpa- gevangen gezet omdat hij te kritisch is en dus ‘tegen het landsbelang ingaat’. Hij had vrij kunnen zijn als hij meegegaan was met de 222 politieke gevangenen, die plotseling, eerder dit jaar, vrijgelaten werden en op het vliegtuig naar de VS gezet werden en verbannen. Maar hij wilde eerst overleg met de bisschoppen. Hij werd van het vliegveld weer naar de gevangenis gereden en de volgende dag, in een gesloten rechtszitting tot 26 jaar gevangenisstraf veroordeeld.
- Voortdurend worden NGO’s gesloten, nu al zo’n 4000.
- Miss “Universe”, vorige maand gekozen, is een Nicaraguaanse. Toen de mensen dol enthousiast de straat op wilden gaan om dat te vieren, werd dat verboden. De directrice van het bedrijf die de meisjes opleid voor dat soort verkiezingen mocht het land niet meer in bij terugkeer van het verkiezingsevenement, en haar man en zoon werden, zonder opgaaf van redenen, opgepakt en zijn verdwenen. Miss Universe zelf is ook buiten Nicaragua gebleven. Zij is ook gelieerd aan de opstanden van 2018.
De tendens is duidelijk: hoe meer je tegen het bewind in gaat, hoe harder er opgetreden wordt.
De Fundación
De ontwikkelingen in en rond de Fundación Ruach waar ik bij werkte, waren het afgelopen jaar in het algemeen niet hoopgevend. Steeds minder geld; de voorzitter en haar zoon met beperkingen verlieten het gemeenschapshuis waar ze een tijd hadden gewoond; er is personeel ontslagen; Daniel is twee keer met gezondheidsproblemen in het ziekenhuis gekomen; weinig nieuws op hun Facebook pagina…Dus rooskleurig leek het niet.
En in juli zouden volgens de statuten bestuursverkiezingen gehouden moeten worden omdat de periode van het bestuur (2 jaar) aan het verlopen was. Als lid van de Algemene Vergadering werd ik uitgenodigd. Er werd gemeld dat het gemeenschapshuis eind augustus gesloten zou worden door geldgebrek. Aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken zou gevraagd worden de Fundación officieel te sluiten. Maar dat dat een lange weg was en er misschien toch nieuwe bestuursverkiezingen gehouden moesten worden, om dit proces legaal te kunnen afmaken.
Wetende dat niemand van de families erg blij zou zijn hun gehandicapte broer/ zus/kind weer thuis te hebben, zocht ik naar een noodoplossing. Voor Manuel en Maria Elena vond ik die nadat ik contact had gezocht met de verantwoordelijke van het bejaardenhuis in Juigalpa. (Dit bejaardenhuis is overigens jarenlang gesteund vanuit de Stedenband met Leiden, die inmiddels is opgeheven.) Ze konden per direct toegelaten worden voor onbepaalde tijd. De vader van Maria Elena en Manuel ging eerst een kijkje nemen bij het bejaardenhuis voor hij tot een beslissing kwam. Hij woont een dagreis van Juigalpa en zat het meest met zijn handen in het haar wat met zijn kinderen te doen. Hij was blij met deze mogelijkheid.
De huisgenoten werden eind augustus inderdaad aan hun families teruggegeven. Maria Elena en Manuel konden van het gemeenschapshuis gelijk in het bejaardentehuis terecht. Natuurlijk bezoek ik ze met een zekere regelmaat met Jonathan in hun nieuwe woning, en soms met Daniel. Ze hebben het goed naar hun zin! Ook de directrice is tevreden over hoe het loopt.
Hoe verder?
Omdat een bejaardenhuis geen plek is voor opname van meerdere mensen met beperkingen, was het idee bij een ander gebouw op het terrein van het bejaardenhuis aanpassingen te doen en daar voorlopig met de huisgenoten te gaan zitten. (zie foto)
Via Vivir Juntos en vrienden werd er geld toegezegd voor opknapwerkzaamheden en tot eind december salariskosten.
Begin september gaf ik een voorschot aan don Chester (voorzitter bejaardenhuis bestuur) om de werkzaamheden voor latrine en schotten in gang te zetten, nadat ik een begroting had gemaakt. En we bekeken ook een werkcontract, dat hij zou tekenen met Mayra (mijn status is slechts ‘vrijwilligster’ en mijn ‘residentie’ is verlopen waardoor ik wettelijk geen status heb).
Ik had Mayra al gezegd dat ze per 1 oktober zou kunnen beginnen met de huisgenoten. Ze kent die, want ze heeft een klein jaartje met hen gewerkt toen ik nog in het gemeenschapshuis woonde. Wel zou ze deel worden van het personeel van het bejaardentehuis. En ze was bereid. De directrice was blij dat Mayra tot eind december als medewerkster toegevoegd kon worden aan het personeel. Want Manuel en Maria Elena zijn daar, dus dat het personeel daar meer te doen heeft is een feit.
En wat bleek vervolgens half september? De gemeente maakte bekend het bejaardenhuis over te nemen!! Ja, we wonen in Nicaragua en dan kan dat zo maar…Die plannen worden realiteit per januari 2024. Het bejaardenhuis zal dan dus door de gemeente gerund worden. En zal dan haar eigen personeel in zetten (zonder ervaring).
Dus …het kwam wel hel goed uit dat we twee weken daarna op vakantie gingen om Daniella te bezoeken in Ecuador. Eindelijk weer eens, omdat dat vanwege corona drie jaar onmogelijk was! En zo fijn dat we afstand konden nemen en we de tijd de tijd konden laten!
Doorgaan of niet?
Weer terug uit Ecuador begon ik wat rond te vragen over de situatie en de meeste mensen die ik sprak waren van mening, dat het allemaal te onzeker was om met mijn plannen door te gaan, vooral vanwege de context van Nicaragua … Oeps!
Eind oktober heeft het bestuur van de Fundación haar wettelijke termijn moeten verlengen, omdat de sluiting nog tijd kost en haar bestuursperiode verlopen was. De optie, dat er een opvang onder de verantwoordelijkheid van de kerk georganiseerd wordt, is dubieus. De regering vervolgt de RK kerk op vele terreinen en pakt die hard aan. Dus de bisschop van Juigalpa kan eventueel pas wat doen als de Fundación wettelijk gesloten is. Het starten van een nieuwe NGO, in een land als Nicaragua waar de afgelopen twee jaar al vierduizend NGO’s door de regering gesloten zijn om dubieuze redenen, is niet realistisch.
Dus…….Wat is wijs?
Ik kwam tot de conclusie: NIET…Accepteer dat er geen vervolg mogelijk is.
Geef de voorkeur aan het regelen van een vaste toekomst voor Jonathan. Nu kan ik nog goed voor hem zorgen, maar wie weet hoe lang nog. Hij heeft een vaste plek nodig, in een zorginstelling, die hem een thuis kan bieden. Kwalitatief goed en betaalbaar op korte en langere termijn. In Nicaragua zijn daar geen mogelijkheden voor. Dus…wennen aan het idee van teruggaan naar Nederland…
Dit alles ook kortgesloten met Week Nederlandse Missionarissen en Vivir Juntos, die me ondersteunden waar ze konden in mijn plannen. Ze begrepen en respecteerden mijn beslissing. Ook al doet het zeer!
Dat ik door een rouwproces heen moest, loslaten, blik van richting veranderen, moge duidelijk zijn. Maar… het is, wat het is…
De volgende vraag is natuurlijk: per wanneer? Terug naar Nederland eist veel inspanning. Op veel terreinen. Bovendien zal ik de eerste twee jaar Jonathan in huis hebben want er zijn wachtlijsten in de zorg, vanaf het moment dat hij bij alle instanties ingeschreven staat. Eind augustus trouwt mijn dochter in Ecuador. Willen Jonathan en ik daarbij zijn, dan lijkt me het beste dat we van hier naar de trouwerij gaan en dan door naar Nederland; begin september. Dus dat is in grote lijnen het plan.
Brillenzaak MiraMira
Sinds 2021 was ik mede aandeelhoudster in deze brillenzaak. Kort de geschiedenis: toen ik bij de Fundación Ruach werkte wisten we dat we niet voortdurend van buitenlands geld en donaties afhankelijk konden zijn. Vandaar dat we dachten aan het starten van een eigen bedrijfje. Door de omstandigheden kwam het idee van een brillenzaak op mijn pad en het bestuur was er enthousiast over. Dus werd er besloten een project op papier te zetten. Ik zorgde voor de Engelse vertaling van het project; en bestuur en ik hadden de opdracht geld te zoeken. Ik gebruikte daarvoor vooral het platform GlobalGiving, als jullie dat nog heugt, waar we mee deden aan acties om geld in te zamelen voor de te starten brillenzaak, die als doel had: t.z.t. winst draaien en die doneren aan de Fundación om zo het sociale werk te kunnen bekostigen.
Toen ik na een jaar vroeg wat het bestuur aan geld bij elkaar had gebracht bleek hun enthousiasme minder groot dan aanvankelijk leek: het bedrag was: $ 0,00! Dat opende meer mijn ogen voor hoe de situatie van de Fundación ervoor stond. En na wat onderzoek stelde ik het bestuur voor de brillenzaak niet binnen de Fundación (onder hetzelfde bestuur) te laten functioneren maar zelfstandig, met mensen van goede wil, die geheel achter de doelstelling van winst voor het sociale werk zouden staan. Het voorstel werd van tafel geveegd zonder discussie. Wetende dat er iets moest gebeuren nam ik het heft in eigen hand en met een vriendin werden we de oprichters en aandeelhoudsters van een brillenzaak! En na vijf maanden voorbereidingstijd, waarin er heel wat moest gebeuren, maar alles op onze weg kwam op een bijzondere manier, werd de brillenzaak in mei 2021 geopend. Met als personeel een verkoopster en een opticien. En een freelance boekhouder en advocaat.
Noch Sanna, noch ik voelen ons zakenmensen. Onze enige drijfveer: de Fundación helpen. En dit leek ons echt een goede kans. We sloten een overeenkomst met de Fundación dat, op het moment dat er winst gedraaid zou worden – de startinvestering was redelijk hoog- we die over zouden dragen voor het sociale werk.
Als voorafje maakte we het geld dat de acties van GlobalGiving voor de zaak op had geleverd, meer dan $ 10.000,-, al naar de Fundación over.
Na mijn ontslag door het bestuur van Ruach werd hun houding naar de brillenzaak er niet beter op en werd men steeds veeleisender: ‘dat ze in afwachting waren van geld’. En …’we onze belofte niet nakwamen’ (zonder enige idee te hebben, hoe de zaak er financieel voor stond.) De overeenkomst verliep inmiddels en we hebben die niet verlengd.
Half oktober, hebben we de brillenzaak definitief gesloten. We hebben een groot deel kunnen verkopen gelukkig. Wel is er nog een gehele financiële afhandeling. Het betekent dat de bezoekjes daar, vergaderingen, administratieve activiteiten etc. uit mijn dagelijkse routine vallen.
We zijn zeer dankbaar voor wat we hebben kunnen doen. En de medewerking die we van diverse kanten hebben gehad! Ook internationaal door de fijne ondersteuning van onze acties via GlobalGiving!!
Stukje geschiedenis
In 2013 werden de plannen voor een gemeenschapshuis, in Juigalpa, met als voorbeeld de huizen van de internationale gemeenschap L’Arche (De Ark) gepland. Omdat ik een draagvlak vond in Nederland, Vivir Juntos werd opgericht, mensen van goede wil hun morele en financiële ondersteuning gaven, konden we doen, wat we hebben gedaan.
In oktober 2015 verliet ik met Jonathan Nederland ondersteund door Week Ned. Missionarissen. Om me daadwerkelijk in te zetten en te starten met een activiteitenclub voor mensen met beperkingen in de buurt (mei ‘16) en het gemeenschapshuis (aug ‘16) als de coördinatrice. Waarbij ik als taak had een team om me heen te zoeken voor het uitvoerende werk. En dat op te leiden en voortdurend te begeleiden. Een hele opgave! En in de loop van twee jaar kwamen er totaal zes huisgenoten, waaronder Jonathan.
Er was een bestuur waar geregeld vergaderingen mee waren. Zoals in elke beginperiode waren er tegenstellingen tussen de diverse betrokkenen, maar won het enthousiasme en de goede wil. Maar in de loop van de jaren werden de tegenstellingen groter, was er minder ruimte voor discussie en gesprek. Eigenbelang werd belangrijker dan het algemeen belang. Wat ik schreef over de totstandkoming van de brillenzaak is een goed voorbeeld. Met als gevolg dat ik in augustus 2022 plotsklaps ontslagen werd en Jonathan zijn huis uit moest.
In de hoop nog wat voor de huisgenoten, die in het huis bleven, te kunnen betekenen en omdat ik er geen vertrouwen in had, dat het bestuur voldoende fondsen zou vinden om het werk voort te zetten, bleef ik in Juigalpa. Maar het einde is dus nu in zicht!
Samen
Dat het werk potentie had, dat is zeker! Dat we meer huizen hadden kunnen opzetten, zeker! Maar het is, wat het is. Het leven wijst een andere weg. Ik ben ontzettend dankbaar voor alle hulp en medewerking die ik via Vivir Juntos en via persoonlijke contacten, per mail of bezoeken aan Nederland, heb ervaren. Dat we samen een verschil gemaakt hebben, is een feit. Dat we daar zowel mensen in Juigalpa, Nederland, Engeland en een enkeling elders daarbij betrokken hebben, is toch prachtig! Het gaat niet zozeer om het eindresultaat als wel om de weg, die we gelopen hebben. En we mogen dankbaar zijn voor wat we voor Loyda, Daniel, Maria Elena, Manuel, Miguel, Jonathan, Rommel en Chepito, om maar niet te spreken over de twintigtal leden van de activiteitenclub hebben kunnen geven in hun leven, plus dat van hun familieleden.
Dank voor het vertrouwen wat jullie in mij hebben gehad. De mogelijkheden die jullie me gaven. Tot het einde toe! Ik hoop dat jullie mijn beslissing kunnen begrijpen en respecteren!
Astrid Delleman